Kullanım Talimatları

Hayatımızı saran Türkiye İlaç ve Tıbbî Cihaz Kurumu ya da kısa adıyla TİTCK tarafından yapılan düzenlemeler ve güncel duyurular hepimizin önceliğini oluşturuyor hiç şüphesiz. Neden ve sonuç ilişkilerine dayandırarak bu yazımızda son güncel duyurulardan biri olan kataloglarla ilgili ve Kullanım Talimatlarına yönelik önemli verileri bu yazımızda sizlerle paylaşmak istiyoruz.

Öncelikle kullanım talimatlarından başlamak istiyoruz.

Kullanım Talimatları (ya da yaygın bilinen adıyla kullanım kılavuzları) nedir ve neden hazırlanır?

Pharma Intelligence tarafından verilen mülakatta "her yıl Birleşik Devletlerde binlerce kişinin hatalı kullanım talimatlarından dolayı hayatını kaybettiği belirtiliyor" (ilgili mülakatı video paylaşım sitelerinden izleyebilirsiniz). İşte asıl kaygı da burada başlıyor. Asıl amaç, insan sağlığında risklerin azaltılması. Peki kullanım talimatları ile insan sağlığının doğrudan ilişkisi nedir?

Aslında basit bir mantıkla şöyle ifade edebiliriz: Tıbbî cihazların yeniden sterilize edilip edilmemesi, ürünün tek kullanımlık olup olmaması, çevresel ve özel şartlar ve daha birçok parametre kullanım talimatlarında aktarılıyor. Bu nedenle, yaşamsal belgelerden biri de kullanım talimatlarıdır.

Kullanım Talimatlarının uygun ve iyi bir dille yazılması olası kullanım hatalarının önüne geçer.

Kullanım Talimatlarının yanı sıra kısa cümleler halinde ve anlaşılabilir bir dille yazılması gereken hızlı referans kartları (quick reference guides) da bulunmaktadır. Hızlı referans kartlarında kısa cümlelerle net ifadelerle yapılacak işlem belirtilir.

Bunun yanında, grafik ve sembollerle desteklenmiş ve tıbbî cihazın üzerinde yer alan  talimatlar (on product instructions) da önemlidir. Bir diğer talimat türü ise saha da kullanılan talimatlardır (instruction sheet).  Bu tür talimatlar, cihazın kullanıldığı, sağaltım ve/veya bakım hizmetinin verildiği (hastane, ev, ameliyathane vb.) ortamlarda kullanılır.

Teknolojinin gelişmesi ve insanların kısa videolar ile eğitime gösterdikleri ilgi nedeniyle yeni dönemde video ve canlandırma odaklı talimatları (animated and interactive tutorials) görüyoruz. 

Tüm talimatlarda amacımız, hastaların ve/veya kullanıcıların talimatlarda belirtilen dili iyi bir şekilde anlamalarını sağlamak ve cihazın uygun kullanımına olanak vermektir. 

Kısaca belirtmek gerekirse 10 maddede:

1. Kullanım Talimatları, erişilebilir bir mesafede (cihazın üstünde, ambalajda vb.) açık bir şekilde görülebilmelidir.
2. Kullanım Talimatlarına atıflarda bulunulmalıdır (örnek: Bkz: Kullanım Talimatları, Elleçleme ve Saklama).
3. Son kullanıcının ve kullanıcının anadilinde yazılmış olmalıdır.
4. Kullanıcının özellikleri dikkate alınmalıdır (örnek: Satın aldığınız bu tıbbî cihaz, bronşit hastalarında kullanılmamalıdır).
5. Kullanım Talimatlarının içeriği kısa ve anlaşılabilir olmalıdır (bunun için emir kipinde cümlelerin kullanılması çok önemli olup Kullanım Talimatlarında üst bir dil kullanımından kesinlikle kaçınılmalıdır).
6. Yapılması gereken işlemler belirli bir düzen halinde ve sırayla belirtilmelidir (gerekli olması halinde yapılacak işlemler rakamlar ile sıralamaya konulmalıdır).
7. Önemli olduğu düşünülen hususlar diğer metin içeriğine göre farklı bir şekilde belirtilmelidir (bunun için ilgili metin bölümlerinde farklı renk, alt çizgi ya da uyarı sembolü kullanımı önemlidir).
8. Uyarılar ve önlemler birbiri ile tutarlı ve bağlantılı olmalıdır.
9. Kullanım Talimatlarında semboller ve grafikler kesinlikle kullanılmalıdır.
10. Çevresel faktörler kullanım talimatlarında kesinlikle belirtilmelidir (örnek: Bu cihaz nemli ortamlarda kullanılmamalıdır).

Cihazı kullanmadan önce ve cihazı kullandıktan sonra gerekli olan teknik bilgiler, hijyen ve sterilizasyon bilgisi gibi veriler kullanım talimatında belirtilmelidir.

Bu bağlamda, kullanım talimatlarının Sağlık Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu Ulusal Yetkili Otoriteler nezdinde ne kadar önemli olduğunu bir kez daha hatırlatırız!

Diğer taraftan ürünlerin katalogları da son zamanlarda oldukça önemli bir konumda. Kullanım Talimatlarında olduğu gibi ürünle ilgili kısa bilgilerin ve ürün görsellerinin yoğun bir şekilde kullanıldığı belgelerdir.

Kullanım Talimatlarında ve ürün kataloglarında dikkat edilmesi gereken bir diğer husus da fiziksel teslim ortamlarında sunum şekilleridir. İlgili içeriklerin uygun bir tasarımla hazırlanmaları hem insan sağlığı açısından hem de ulusal yetkili otoritelerde olası ret risklerinin azaltılması açısından önemlidir.

Kullanım Talimatlarını ve Ürün Kataloglarını da Mutluluğunuza Çeviriyoruz!